Hamro Khoj Online

उज्वल अर्गानिक कृषि उद्योग संचालन

हिमा उपाध्याय
सुर्खेत, ७ जेष्ठ ।
उज्वल बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लिमिटेड वीरेन्द्रनगर सुर्खेतले आर्गानिक कृषि उपज प्रशोधन उद्योग सञ्चालनमा ल्याएको छ । नेपाल सरकार कृषि तथा सहकारी मन्त्रालय, व्यावसायिक कृषि तथा व्यापार आयोजना (एब्ऋत्) को अनुदान सहयोगमा उद्योग संचालनमा ल्याईएको हो ।
उद्योग मार्फत यस क्षेत्रमा उपलब्ध हुने अदुवा र बेसार संकलन, भण्डार, प्रशोधन र बजार व्यवस्थान गरिने भएको छ । विहिबार एक कार्यक्रमवीच उद्योगको नवनिर्मित आफ्नै भवनमा उद्घाटन गरिएको छ । क्षेत्रीय कृषि निर्देशकले उद्घाटन गरेका हुन् ।

उद्योग उद्घाटनका सहभागिहरुले संस्थाले थालनि गरेको कार्य प्रशंसनिय भएको भन्दै सफलताको शुभकामना व्यक्त गरेका थिए । व्यवसायीक रुपमा कृषि क्षेत्रको प्रवद्र्धनमा संस्थाले महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने बताईएको छ । उद्घाटन कार्यक्रममा बोल्दै प्याक्ट क्षेत्रीय प्राविधिक सहयोग कार्यालय नेपालका छविलाल पौडेलले कृषिलाई निर्वाहमुखिबाट व्यवसायीकरण गर्नुपर्ने, कृषकलाई प्रतिस्पर्धी बनाउँदै कृषि उत्पादनमा बृद्धि गर्नुपर्ने बताए । पर्याप्त बजार रहेकाले गुणस्तर र आयधुनिकिकरण गर्न सके भविष्य राम्रो रहेको उनले बताए ।
उप–आयोजना व्यवस्थापक नन्दराम शर्माले उद्योगका बारेमा जानकारी गराएका थिए । उद्योगका लागि जम्मा ४० लाख ७१ हजार पाँच सय लगानी गरिएको छ । जसमध्ये व्यावसायीक तथा कृषि आयोजनाले उद्योग सञ्चालनका लागि १७ लाख ६२ हजार दुई सय अनुदान सहयोग गरेको छ भने सहकारीले २३ लाख नौ हजार दुई सय लगानी गरेको छ ।

यही महिनादेखि नै सञ्चालन गर्ने तयारीमा रहेको र आवश्यक मेसिनहरु पनि ल्याइसकेको व्यवस्थापक शर्माले बताए । एक लाख ७० हजार पाँच सय लागतको एफ.एफ.एस मेसिन (धुलो बनाउने), १२ हजारको प्याडल सेलर, एक लाख बीस हजारको ग्रेडर मेसिन र १२ हजारको इलेक्टोनिक तराजुको खरिद संस्थाले गरिसकेको छ ।
उद्योग कालागाउँमा सञ्चालन गरिएको छ । उद्योग सञ्चालन पश्चात प्रशोधन गरिएका वस्तुहरुलाई प्याकिङ्ग गरेर बजारमा ल्याईएको छ । आकर्षक प्याकिङमा बेसार र अदुवाको धुलो बजारमा ल्याएको हो । उद्योगको स्थापनामा सबै भन्दा पहिला यस क्षेत्रमा प्रसस्त मात्रामा पाईने अदुवा र बेसारका प्रशोधन गरिने बताइएको छ । उद्योग सञ्चालन हुने निश्चित भएपछि सहकारीले अदुवाको पनि संकलन गरेको छ । संस्थाले हालसम्ममा प्रशोधन प्रक्रियाको लागि एक सय २० क्वीन्टल अदुवा संकलन गरेको हो । साथै वेसारको पनि प्रशोधनका लागि संकलन गरिने बताइएको छ ।
यस क्षेत्रमा उत्पादन हुने अदुवा, वेवसार लगायतका वालीले मुल्य नपाउने भएकोले प्रशोधन उद्योगको आवश्यक भएको हो । अदुवाको भण्डारण गर्ने ठाउँ पनि नभएको र लामो समय सम्म भण्डार गरेर राख्न नसकिने भएकोले सस्तो मुल्यमा विक्रि गर्न कृषक वाध्य भएका छन् । अदुवाका लागि मध्यपश्चिमको सल्यान सबै भन्दा बढी प्रख्यात रहेको छ । त्यस्तै सुर्खेत, दैलेख, प्यूठान, जाजरकोट लगायतका स्थानहरुमा पनि अदुवाको उतिकै उत्पादन हुने गरेको छ ।
यस क्षेत्रमा उत्पादन भएको बेसार, अदुवा, आँप, खशी, बोका बाहय जिल्ला निकासी हुने गरेको छ । बाँके, बर्दिया, पोखरा, विराटगनर, बुटवल, काठमाण्डौं लगायतका जिल्लामा यस क्षेत्रमा उत्पादित खशी, बोका, बेसार, अदुवा निकासी हुने गरेको जिल्ला कृषि विकास कार्यालयको बार्षिक प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ ।
राम्रो विउको उत्पादन, संकलन केन्द्रको अभाव, अदुवामा लाग्ने रोगको निराकरण नहुँदा अदुवाको व्यवसायीक उत्पादन हुन नसकेको सहकारीका उपआयोजना प्रमुख नन्दराम शर्माले जानकारी दिए । सुर्खेतको पश्चिम क्षेत्रमा वेसारको समेत राम्रो उत्पादन हुँदै आएको छ । जिल्ला विकास समितिले सुर्खेतले समेत कृषि उत्पादनलाई प्रोत्साहन नीति लिएको छ । फलफुलमा आँप, पशुपालनमा बाख्रा, मसलाबालीमा अदुवा र बेसार खेतीलाई प्रोत्साहन गर्न विशेष अनुदानको व्यवस्था गरिएको स्थानीय विकास अधिकारी हिरालाल रेग्मीले जानकारी दिए ।
कृषकहरु सामूहिक योजना सहित आएमा आँप, बेसार र अदुवा खेती तथा बाख्रापालन व्यवसाय संचलन गर्न चाहने कृषक समूहहरुलाई २५ हजार सम्म अनुदानको व्यवस्था गरिएको स्थानीय विकास अधिकारी रेग्मीले बताए ।