Sunday, April 15, 2012


सेना समायोजन प्रक्रिया
‘त्यो भिडन्त, यो सौहार्द’
सुर्खेत, 
हतियारको बरबुझारथ गर्न सुर्खेत आएका नेपाली सेनाका महासेनानी राजु नेपालीलाई माओवादी छैटौं डिभिजन कमान्डर महेन्द्रबहादुर शाहीले अबिर लगाएर स्वागत गरेको दृश्य हेर्दा लाग्थ्यो, उनीहरुबीच पहिल्यै आत्मीय सम्बन्ध थियो । बोलीचाली, हाउभाउले त्यस्तै झल्को दिइरहेको थियो । सैनिक पोसाकमा खटिएका राजु र सादा पोसाकमा सजिएका महेन्द्रबीच वार्तालापमा खुबै मस्कामस्की चल्थ्यो । 
बेलाबेलामा खित्का छोडेर हा“स्थे राजु । अनि उनलाई साथ दिन मुस्कुराउ“थे महेन्द्र । उनीहरु दुवै नायक भइरहेको महसुस दिलाइरहेका थिए । लगत्तै उनीहरु हतियार कन्टेनरभित्र छिरे । छिर्ना साथ महेन्द्रले देखाए, ‘ऊ त्यो ८१ लन्चर दाङ आक्रमणबाट ल्याइएको हो ।’ राजुले एके ४७ तिर हात तेस्र्याउ“दै भने, ‘यस्तो हतियार मैले बेनीमा पहिलोपटक देखेको हु“ ।’ अनि सुरु भयो, उनीहरुबीचको इतिहास प्रकरण । उनीहरु दुवै बेनी आक्रमणका आमनेसामने भिडेका कमान्डर रहेछन् । 
०६० चैत ६ गते रात म्याग्दी सदरमुकाम बेनी आक्रमण हु“दा एकअर्कालाई सिध्याउने गोप्य रणनीति खोले । ख्यालठट्टाकै क्रममा कर्णेल नेपालीले बेनी आक्रमणको कथा सुनाए । बेलुकी १० बजेतिर मस्त उनी निदाइरहेका बेला एक्कासि परर्र फायरिङको आवाज सुनियो । झसंग भएर उठे राजु । संयोग पनि कस्तो, जताततै बम गोलीका आवाज आइरहेकै बेला उनकी पत्नीको टेलिफोन आएछ । यो फसाद, यहा“ भीषण गोलाबारुद भइरहेको छ, उता श्रीमतीले टेलिफोनबाट टीभी सिरियल हेर्नआग्रह गर्दै थिइन । के जवाफ दिने, एकछिन अवाक भए उनी । र, लडाईको आवाज श्रीमतीले नसुनून भनेर सम्हालि“दै भने, ‘हुन्छ बाबा हुन्छ, गुडनाइट । म भोलि फोन गर्छु ।’ शाहीले पनि बेनी आक्रमणको रणनीतिसहित बेलिविस्तार सुनाए । 
‘बेनीमाथिका गाउ“हरु सबै सेना प्याक गाउ“हरु हुन भन्ने खबर बुझ्यौं, त्यसैले बाटो बदलेर आक्रमण गर्ने योजना बनाएका थियौं ।’ शाहीले भने, ‘हिजोका संस्मरणहरु इतिहास भइसके, अब पहिलेको जस्तो आग्रह पूर्वाग्रह राख्नु हु“दैन । सेनाले पनि एउटै परिवार हो भन्ने प्रस्ताव गरेको छ, त्यो हामीलाई पनि स्वीकार छ ।’ बेनी आक्रमणमा सेनाको ठूलो क्षति भएन । माओवादीले सेनाको ब्यारेक निकै शक्तिशाली ठानेको रहेछ । यथार्थ त्यस्तो पनि रहनेछ । ‘हामी थोरै मात्रामा एमुनेसन थियौं जुन केहीबेरमै सिद्धियो, पछि हेलिकप्टरबाट हतियार मगाईयो तर माथिबाट खसाल्यो । र, त्यही हतियारले प्रतिव्यक्ति तीन हतियारसम्मको सहाराले १० घण्टासम्म लड्यौं,’ राजुले भने । ‘बेनी ब्यारेकमा १ सय ९१ जना मात्रै फोर्स थियो । जिविसमा १ सय १८ जना । तर लडाईमा हाम्रा १३ सैनिक मारिए ।’ नेपालीले सुनाए, ‘तर माओवादीतर्फ ठूलै क्षति भयो । माओवादीबाट एके ४७ हामीले बरामद ग¥यौं ।’ राजु यसो भनिरह“दा महेन्द्र टाउको हल्लाउ“दै भनिरहेका थिए, ‘ठीक हो ठीक हो ।’ एकअर्काविरुद्ध लडेका सेना र माओवादीका यी दुवै कमान्डर शान्ति प्रक्रिया टुंग्याउने क्रममा यति छिट्टै हात मिलाउनुपर्ला भन्ने कल्पना समेत गरेका थिएनन ।’ त्यो बेलाको अवस्थाले लड्न बाध्य गराएको थियो,’ महासेनानी नेपालीले भने, ‘तर अहिलेको आवश्यकताले हामीलाई मिल्न बाध्य बनायो र हामी मिल्दैछौं ।’ 
हतियार बुझा“दाखेरि कमान्डर शाहीको अनुहारमा न आक्रोश देखियो न त निराशा नै । हतियारको लगत राख्ने काम एउटा टोलीले गरिरहेका थिए भने त्यसैको छेउमा उनीहरु लडाईका अनुभूति सुनाइरहेका थिए । रोचक त के भने, उनीहरु एकअर्कालाई लडाईका बेला भएका कमीकमजोरी औल्याइरहेका थिए । कमजोरी औल्ंयाउ“दा पनि उनीहरुबीच खुबै ख्यालठट्टा चलिरह्यो । हतियार बुझाइसकेपछि छैटौं डिभिजन मुख्यालयका लडाकुहरु निशस्त्र भएका छन् । त्यतिमात्र होइन, ब्यारेकका सबै भौतिक संरचना पनि नेपाली सेनालाई बुझाइसकेका छन् । सेनाले माओवादी क्याम्पका १७ जना पोस्टमा आफ्नो सेन्ट्रि राखिसकेको छ भने मूलद्वारमा संयुक्त टोली छ । अहिले माओवादीको छैटौं डिभिजनमा १ सय २७ जना सेनाले निगरानी राखेको छ । सहायक शिविर लेकफर्सालाई ५० जना सेनाले निगरानी गरिरहेका छन् । सेना र माओवादीका कमान्डरहरुबीच औपचारिक र अनौपचारिक छलफल चलिरहेका छन् । पहिलो छलफल र परिचयात्मक कार्यक्रमको प्रस्ताव माओवादीले गरेका थिए ।

No comments:

Post a Comment